Z miesiąca na miesiąc na polskich drogach (czy raczej chodnikach i ścieżkach rowerowych) można było zaobserwować coraz więcej użytkowników hulajnóg elektrycznych. W związku z rosnącą popularnością tego typu urządzeń, konieczne były odpowiednie zmiany w prawie. W dniu 20 maja 2021 roku wchodzi w życie zmiana kodeksu drogowego, która reguluje nie tylko kwestię poruszania się na hulajnogach elektrycznych, lecz również korzystania z urządzeń transportu osobistego, jak np. segway’e czy elektryczne monocykle. O przybliżenie najważniejszych przepisów zapytaliśmy prawnika.
Hulajnoga elektryczna a UTO
Nowe przepisy zmieniają niektóre dotąd obowiązujące definicje, jak również wprowadzają nowe. I tak, jako hulajnogę elektryczną, należy rozumieć pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Urządzeniami transportu osobistego (UTO) są natomiast pozostałe pojazdy napędzane elektrycznie, które nie mają siedzenia i pedałów, a które są przeznaczone do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe. Do tej kategorii można zaliczyć segwaye, deskorolki elektryczne lub elektryczne monocykle.
Czy na hulajnogę elektryczną trzeba będzie mieć uprawnienia?
W tym miejscu prawnik przypomina, że co do zasady dzieci poniżej 10 r.ż. nie mogą poruszać się na hulajnodze elektrycznej oraz korzystać z UTO. Ustawa przewiduje jednak pewien wyjątek, mianowicie takie dzieci będą mogły używać tych sprzętów w strefie zamieszkania, jednak tylko i wyłącznie pod opieką dorosłych.
Młodzież pomiędzy 10. a 18. r.ż. musi mieć odpowiednie uprawnienia. Ustawa wskazuje konkretnie: posiadanie karty rowerowej, prawa jazdy kat. AM, A1, B1 lub T.
Żadne uprawnienia nie są wymagane w przypadku osób pełnoletnich. Należy jednak pamiętać, że dla swojego bezpieczeństwa, powinny mieć one przynajmniej podstawową wiedzę na temat przepisów ruchu drogowego.
Jakie są ograniczenia korzystania z hulajnogi elektrycznej i UTO?
Do niedawna, hulajnoga elektryczna była wygodnym i stosunkowo tanim rozwiązaniem na powrót z imprezy zakrapianej alkoholem. Ze względu na brak odpowiednich przepisów, jej użytkownik nie mógł ponieść odpowiedzialności za używanie hulajnogi pod wpływem alkoholu. W myśl nowych przepisów, zabronione jest kierowanie hulajnogą elektryczną lub UTO przez osobę znajdującą się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu. Ponadto, za pomocą hulajnogi elektrycznej lub UTO nie będzie można przewozić innych osób, zwierząt oraz ładunku, ciągnąć lub holować inny pojazd oraz czepiania się innych pojazdów.
Co do zasady, użytkownik hulajnogi elektrycznej powinien poruszać się drogą dla rowerów, a dopuszczalna prędkość wynosi 20 km/h.
Co jednak, jeśli nie ma wyznaczonej drogi dla rowerów? W takiej sytuacji, użytkownik hulajnogi elektrycznej lub UTO może korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, jednak powinien poruszać się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszych, zachowywać szczególną ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszemu i nie utrudniać mu ruchu. Należy jednak korzystać z jezdni, jeśli ruch pojazdów po niej jest dopuszczony z prędkością nieprzekraczającą 30 km/h.
Określenie prędkości, z jaką poruszał się użytkownik hulajnogi, oraz stwierdzenie, czy była to prędkość zbliżona do prędkości pieszych, w praktyce będzie rodziło problemy. Pamiętajmy o poszanowaniu praw innych uczestników oraz zasadach związanych z pierwszeństwem pieszych.
Gdzie będzie można zostawić hulajnogę?
Na rynku jest coraz więcej firm świadczących wynajem hulajnóg elektrycznych na minuty, które można było zostawić niemal w dowolnie wybranym miejscu. W niektórych miastach zaczęto wyznaczać specjalne strefy, w których można było zostawić sprzęt tak, aby nie przeszkadzał on innym użytkownikom chodników. Kwestia ta również została uregulowana przez nowe przepisy. W przypadku braku wyznaczonego miejsca, hulajnogę elektryczną będzie można zostawić na chodniku, jednak po spełnieniu kilku warunków. Po pierwsze, będzie ona ustawiona jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika, tj. jak najdalej od jezdni. Po drugie, musi być ona ustawiona równolegle do krawędzi chodnika. Po trzecie, parkując hulajnogę elektryczną musimy zadbać o to, żeby hulajnoga nie utrudniała ruchu pieszym, a pozostawiona im szerokość chodnika była nie mniejsza, niż 1,5 m.
Czy to wszystko?
Na zakończenie warto wspomnieć, że odpowiednich przepisów doczekali się również rolkarze. Ustawa wprowadziła definicję urządzeń wspomagających ruch, czyli urządzeń lub sprzętu rekreacyjno-sportowego napędzanych siłą mięśni, przeznaczonych do poruszania się osoby w pozycji stojącej. W tej grupie, prócz wspomnianych rolek, znajdują się również wrotki, deskorolki czy tradycyjne hulajnogi.
Osoby korzystające z powyższych urządzeń, od 20 maja 2021 są obowiązane korzystać z chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, a przy tym zachowywać bezpieczny odstęp przy wymijaniu i wyprzedzaniu innych uczestników ruchu. Poza tym, podobnie jak użytkownicy hulajnóg elektrycznych i UTO, nie mogą m.in. poruszać się w stanie nietrzeźwości.
